Ad Casum na X Konferencji SIDiR

Niespotykany wzrost kosztów realizacji inwestycji stał się przyczyną szerokiej dyskusji, prowadzonej w środowiskach prawników i inżynierów, dotyczącej waloryzacji kontraktów zawartych w reżimie Prawa zamówień publicznych.

Temat podjęło także Stowarzyszenie Inżynierów Doradców i Rzeczoznawców (SIDiR) podczas X edycji Konferencji SIDiR pt. „Realizacja kontraktów budowlanych w czasach nadzwyczajnych zmian stosunków, wywołanych działaniem siły wyższej”. Ad Casum reprezentował partner Kancelarii – mec. Łukasz Kosmala, który omówił aspekty prawne modyfikacji umów tego typu, ze szczególnym uwzględnieniem punktu widzenia zamawiających.

Jakkolwiek bowiem nie można tracić z pola widzenia kłopotów, z którymi mierzą się obecnie wykonawcy, nieodzownym jest również uwzględnienie problemów, na które napotykają podmioty sektora finansów publicznych lub spółki dysponujące środkami publicznymi. Zamawiający publiczni, zobowiązani do zarządzania funduszami w sposób racjonalny i oszczędny, poddani są szczególnej presji wynikającej z rozbudowanych zasad kontroli oraz przepisów dyscyplinarnych, a nawet karnych. Strona publiczna nie jest jednak pozbawiona możliwości skutecznej, zgodnej z prawem zmiany umów zawartych w trybie zamówień publicznych, szczególnie w obliczu kryzysów ostatnich lat.

Mec. Kosmala zwrócił uwagę, że osiągnięcie consensusu i wypracowanie bezpiecznego porozumienia waloryzacyjnego, nie może obyć się bez rzetelnych i profesjonalnych analiz inżynierskich i prawnych. Powinny one obejmować w szczególności oszacowanie rzeczywistych wzrostów kosztów dla danej umowy, ocenę realizacji harmonogramu, ustalenie adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniami nadzwyczajnymi, a wzrostem kosztów. Nieodzowna jest także ocena korzystności porozumienia (aneksu/ugody) w kontekście ewentualnej drogi sądowej, czy analiza skutków wywołanych odmową uzasadnionej waloryzacji.

Problematyka zmian umów w sprawie zamówień publicznych, dokonywanych poza tzw. klauzulami przeglądowymi, łączy w sobie nie tylko aspekty merytoryczne (finansowe, inżynierskie), ale także materialnoprawne i proceduralne. Modyfikacji tych specyficznych kontraktów dotyczy kilkadziesiąt przepisów rozsianych w wielu aktach prawnych. Prezentacja mec. Kosmali, oparta także na doświadczeniu Ad Casum, starała się wskazać wśród tych przepisów drogę do osiągnięcia wiążącego, zgodnego z prawem porozumienia, uwzględniającego interesy obu stron i przywracającego równowagę ekonomiczną kontraktu.