Nowe zasady wnoszenia wpłat na pokrycie kosztów nadzoru nad działalnością ubezpieczeniową

Projekt rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie wpłat na pokrycie kosztów nadzoru nad działalnością ubezpieczeniową, reasekuracyjną oraz w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego z dnia 11 stycznia 2019 r.

Projektowane rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie wpłat na pokrycie kosztów nadzoru nad działalnością ubezpieczeniową, reasekuracyjną oraz w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego ma zastąpić dotychczas obowiązujące rozporządzenie z dnia 23 sierpnia 2016 r. o tym samym tytule (Dz. U. 2016 poz. 1363).

Proponowane zmiany

Konieczność wydania nowego rozporządzenia jest konsekwencją wejścia w życie w dniu 1 stycznia 2019 r. ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem nadzoru nad rynkiem finansowym oraz ochrony inwestorów na tym rynku (Dz.U. 2018 poz. 2243).

Ustawa ta wprowadza zmiany w zakresie pokrywania kosztów nadzoru. Koszty nadzoru będą finansowane bez pośrednictwa budżetu państwa, a bezpośrednio z przychodów Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Zgodnie z dodanym do art. 19a ust. 7 ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym wpłaty i opłaty na pokrycie kosztów nadzoru ustala się w oparciu o kwotę wskazaną w planie finansowym UKNF. Po zakończeniu roku obrotowego UKNF ustalana jest różnica pomiędzy planowanymi a poniesionymi kosztami, którą uwzględnia się w rozliczeniu kosztów nadzoru w danym roku obrotowym.

Celem projektowanego rozporządzenia jest dostosowanie przepisów wykonawczych do nowych rozwiązań ustawowych, a także uproszczenie sposobu i trybu wnoszenia wpłat na pokrycie kosztów nadzoru.

Zmianie mają ulec:

• sposób wyliczania wpłaty poprzez likwidację współczynnika korygującego, oraz
• termin wnoszenia należnej wpłaty przez zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji.

Zmiana terminu wpłaty

Termin wnoszenia należnej wpłaty przez zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji został przeniesiony z 31 października na 15 kwietnia. Przeniesienie terminu wpłaty umożliwić ma pokrywanie bieżących kosztów nadzoru w części przypadającej na sektor ubezpieczeniowy i jest wymogiem utrzymania przez UKNF płynności finansowej. Wpłaty sektora ubezpieczeniowego mają być dokonywane do 15 kwietnia, a wpłaty z sektora bankowego – do dnia 15 marca. Umożliwi to rozłożenie w czasie czynności związanych z ewidencjonowaniem i weryfikowaniem wpłat.

Sposób wyliczania wpłaty

Obliczenie należnej wpłaty będzie następowało na podstawie danych pochodzących ze
zbadanych i zatwierdzonych sprawozdań finansowych, sporządzanych na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego o 2 lata rok za który należna jest wpłata na pokrycie kosztów nadzoru. W przypadku zakładów ubezpieczeń, których rok obrotowy nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym, obliczenia będą dokonywane na podstawie sprawozdań finansowych za rok obrotowy zakończony w roku kalendarzowym poprzedzającym o 2 lata za który należna jest wpłata na pokrycie kosztów nadzoru.

Zakład ubezpieczeń rozpoczynający działalność pierwszą wpłatę uiszcza za rok następujący 2 lata po roku, w którym rozpoczął działalność – gdy będzie dysponował zweryfikowanymi danymi za rok rozpoczęcia działalności.

Projekt utrzymuje dotychczasowy sposób uwzględniania w kosztach nadzoru: kosztów nadzoru ubezpieczeniowego i obowiązku pokrycia 1,5% wartości odrębnie ustalanych kosztów nadzoru nad rynkiem kapitałowym.

Projekt rozporządzenia podaje wzór służący do obliczenia należności od danego zakładu ubezpieczeń albo reasekuracji: 𝐾_𝑢𝑛 = 𝐴_𝑢𝑛-2 × 𝑆. Wysokość należnej wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru za dany rok kalendarzowy (𝐾_𝑢𝑛) oblicza się jako iloczyn:

• składki przypisanej brutto zakładu ubezpieczeń albo reasekuracji w roku kalendarzowym poprzedzającym o 2 lata rok kalendarzowy, za który należna jest wpłata (𝐴_𝑢𝑛-2), oraz
• stawki procentowej (𝑆), która stanowi iloraz:
  • kwoty kosztów nadzoru do pokrycia w danym roku kalendarzowym (𝐾), oraz
  • składki przypisanej brutto wszystkich zakładów ubezpieczeń i reasekuracji w roku kalendarzowym poprzedzającym o 2 lata dany rok (𝐴_𝑛-2)

– pomnożony przez 100%.

Maksymalna stawka (𝑆) nie może przekroczyć 0,14%.

Zmiany w zakresie wysokości stawki

Wysokość stawki nie została zmieniona względem dotychczas obowiązujących przepisów, natomiast zlikwidowane zostały: współczynnik zmiany kosztów nadzoru oraz współczynnik korygujący. Współczynnik zmiany kosztów nadzoru stanowi iloraz:

• kwoty kosztów nadzoru w poprzednim roku kalendarzowym oraz
• kwoty kosztów nadzoru w roku o 2 lata poprzedzającym rok, za który należna jest wpłata.

Po wejściu w życie nowych przepisów, stawka nie będzie już ważona tym współczynnikiem.

Obecnie wpłatę należną od danego zakładu ubezpieczeń odpowiednio powiększa albo pomniejsza się o iloczyn współczynnika korygującego i składki przypisanej brutto tego zakładu ubezpieczeń w poprzednim roku kalendarzowym. Współczynnik korygujący stanowi wyrażony w procentach iloraz:

• różnicy kosztów nadzoru i wpłat należnych za poprzedni rok kalendarzowy, oraz
• składki przypisanej brutto wszystkich zakładów ubezpieczeń w poprzednim roku kalendarzowym.

Obowiązki Przewodniczącego KNF

Projekt rozporządzenia określa obowiązki Przewodniczącego KNF w zakresie ogłoszenia wysokości kosztów nadzoru do pokrycia w danym roku kalendarzowym (𝐾) oraz wysokości stawki obowiązującej w danym roku (𝑆). Komunikat ten ma być ogłoszony w Dzienniku Urzędowym KNF do 15 marca 2019 r. Dane te są niezbędne do obliczenia przez zakład ubezpieczeń lub reasekuracji należnej składki.

Deklaracja roczna

Utrzymany ma zostać dotychczasowy obowiązek przedkładania rocznej deklaracji o wniesionych wpłatach na pokrycie kosztów nadzoru za dany rok. Deklaracja będzie składana w postaci dokumentu elektronicznego przez system teleinformatyczny udostępniony nieodpłatnie, co ma zmniejszyć obciążenia nadzorowanych podmiotów.

Projekt przewiduje, że termin na złożenie deklaracji przez zakłady ubezpieczeń i reasekuracji wynosi 5 dni od dnia uiszczenia wpłaty za nadzór. Deklaracja powinna zawierać:

• nazwę zakładu ubezpieczeń albo reasekuracji,
• wysokość należnej wpłaty,
• kwotę wpłaty dokonanej na rachunek bankowy UKNF,
• datę dokonania wpłaty.

Wzór deklaracji został załączony do projektu rozporządzenia.

Przepisy przejściowe

Projekt rozporządzenia przewiduje, że koszty nadzoru do pokrycia w 2019 r. przyjmuje się w
wysokości kosztów nadzoru ujętych w planie finansowym UKNF na 2019 r., w części przypadającej na koszty nadzoru bankowego, powiększone o kwotę stanowiącą wartość 1,5% kosztów nadzoru nad rynkiem kapitałowym, planowanych na dany rok kalendarzowy.

Rozporządzenie ma wejść w życie do dnia 15 marca 2019 r., jako że jest to ostateczny termin ogłoszenia przez Przewodniczącego KNF wysokości kosztów nadzoru oraz wysokości stawki obowiązującej w danym roku.

Wpływ nowych przepisów na wysokość obciążeń

Zdaniem projektodawców, proponowane rozwiązanie nie zmienia maksymalnej ustawowej wysokości obciążeń zakładów ubezpieczeń oraz zakładów reasekuracji ponoszonych na pokrycie kosztów nadzoru sprawowanego przez KNF. Rzeczywiste obciążenia zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji w danym roku będą uzależnione od wysokości zaplanowanych w planie finansowym środków na pokrycie kosztów nadzoru w części przypadającej na sektor ubezpieczeniowy.

Projekt rozporządzenia

Autor: Ada Chudzik